ΠΡΟΣ:

ΥΠΕΚΑ
Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού
Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος
Τρικάλων 36, 11526 Αθήνα
ΚΟΙΝ:  ΥΠΕΚΑ
α) Γραφείο Υπουργού
Αμαλιάδος 17, 11523 Αθήνα
β) Γραφείο Υφυπουργού
Αμαλιάδος 17, 11523 Αθήνα
γ) Γραφείο Γενικού Γραμματέα
Αμαλιάδος 17, 11523 Αθήνα

ΘΕΜΑ: Αναστολή των οικοδομικών εργασιών στις προστατευόμενες περιοχές του όρους Κυλλήνης με βάση την ΕΠΜ

Στο πλαίσιο της αξιολόγησης της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης που έχει υποβληθεί στο ΥΠΕΚΑ, αιτούμαστε την αναστολή εκδόσεως οικοδομικών αδειών στις χαρακτηρισμένες και οριοθετημένες στην Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (για την περιοχή του όρους Κυλλήνη και τη χαράδρα Φλαμπουρίτσα) Περιοχές Προστασίας της Φύσης και Ζώνες Διαχείρισης Φυσικού Τοπίου, με τη διαδικασία που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και μέχρι να εκδοθεί το σχετικό Π.Δ χαρακτηρισμού της περιοχής και καθορισμού των όρων προστασίας της.

Το αίτημά μας τεκμηριώνεται με βάση τα παρακάτω οικολογικά, νομικά, θεσμικά, κοινωνικά και οικονομικά στοιχεία:

1. Υπάρχει Απόφαση από το ΣτΕ (υπ. αριθμ. 2213/2006), η οποία απαγορεύει τη  χορήγηση αδειών και εγκρίσεων για τη δόμηση σε περιοχές οι οποίες έχουν ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000, για τις οποίες έχουν εκπονηθεί ΕΠΜ, και ευρίσκονται σε διαδικασία έγκρισης (Παράρτημα 1).

2. Η περιοχή του όρους Κυλλήνη και της χαράδρας Φλαμπουρίτσας έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000, με στόχους την προστασία και διατήρηση των ιδιαίτερα σημαντικών τύπων οικοτόπων που έχουν εντοπιστεί και καταγραφεί, καθώς και την προστασία και διατήρηση των σπάνιων, απειλούμενων, ενδημικών και προστατευόμενων ειδών χλωρίδας και πανίδας.

3. Η ΕΠΜ, που έχει εκπονηθεί, τεκμηριώνει και οριοθετεί τις ζώνες προστασίας (Παράρτημα 2) και έχει υποβληθεί στην Δ/νση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ για αξιολόγηση και τις σχετικές ενέργειες, όπως προβλέπεται από την περιβαλλοντική νομοθεσία. Υπογραμμίζεται ότι οι  περιοχές των ζωνών προστασίας είναι εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμού.

4. Η προστατευόμενη περιοχή του όρους Κυλλήνη αποτελεί το φυσικό υδατοσυλλέκτη (λίμνη Δασίου, δολίνες, πηγές βόρειου οροπεδίου Κυλλήνης), από τον οποίο υδρομαστεύονται  άμεσα οι γειτνιάζοντες Δήμοι και η ευρύτερη Κορινθία (Παράρτημα 3). Επομένως η επιβάρυνση των οροπεδίων με οικοδομικές εγκαταστάσεις θα σημάνει τη ρύπανση των υδροφορέων της Κορινθίας, επιβαρύνοντας την ποιότητα του κοινωνικού αγαθού του νερού για τους κατοίκους τόσο των ορεινών κοινοτήτων, όσο και των μεγάλων αστικών κέντρων της Κορινθίας (Δήμοι Κορίνθου, Σικυωνίων, Ξυλοκάστρου).

5. Οι προτεινόμενες περιοχές προστασίας στην ΕΠΜ ευρίσκονται σε υψόμετρα άνω των 1400 μ. και ως σήμερα χαρακτηρίζονται ως δασικές παρά τις απόπειρες ιδιωτών να τις αποχαρακτηρίσουν. Η οικοδόμηση στην εν λόγω περιοχή θα υποβαθμίσει ανεπανόρθωτα το προσφερόμενο φυσικό τουριστικό αγαθό, που είναι οι χαρακτηρισμένες ως προστατευόμενες περιοχές ΠΠΦ και ΖΔΦΤ σστην ΕΠΜ. Τελικά θα απαξιώσει το οικονομικό αγαθό για τους πολλούς προς όφελος λίγων επιχειρηματιών (Παράρτημα 5).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

1. Απόσπασμα από την υπ. αριθμ. 2213/2006 Απόφαση του ΣτΕ:

«Εφ’ όσον δε η Διοίκηση θεωρήσει ότι μία περιοχή ή στοιχείο της φύσεως συγκεντρώνει, κατ’ αρχήν, τις προϋποθέσεις για να τύχει της προστασίας των ως άνω διατάξεων και κινήσει την διαδικασία συντάξεως της οικείας περιβαλλοντικής μελέτης, δεν επιτρέπεται η χορήγηση αδείας και εγκρίσεως για την δόμηση και την εκτέλεση έργων ή την άσκηση δραστηριοτήτων που είναι δυνατόν να έχουν ουσιώδη επίδραση στα προς διατήρηση στοιχεία πριν από την έκδοση του προεδρικού διατάγματος χαρακτηρισμού της περιοχής και καθορισμού των όρων προστασίας της, η οποία, στην περίπτωση αυτή, είναι υποχρεωτική, εκτός εάν υπάρξει αιτιολογημένη διαπίστωση, με βάση την σχετική περιβαλλοντική μελέτη, ότι δεν συντρέχουν οι κατά νόμο προϋποθέσεις χαρακτηρισμού ή καθορισμού ειδικών όρων προστασίας.»

2. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (Ν. 1650/86) οι στόχοι της ΕΠΜ είναι η τεκμηρίωση της ανάγκης προστασίας και η πρόταση μέτρων και διαχειριστικού καθεστώτος για τη διατήρηση των ιδιαίτερα σημαντικών τύπων οικοτόπων που έχουν εντοπιστεί και καταγραφεί, των σπάνιων, απειλούμενων, ενδημικών και προστατευόμενων ειδών χλωρίδας και πανίδας.

Η ΕΠΜ με βάση το Π.Δ. 1650/86, αρθρ. 19 χαρακτήρισε και οριοθέτησε τις ζώνες-περιοχές του όρους Κυλλήνης που χρήζουν προστασίας ως Περιοχές Προστασίας της Φύσης (ΠΠΦ) και ως Ζώνες Διαχείρισης Φυσικού Τοπίου (ΖΔΦΤ).

Τα κριτήρια για την αξιολόγηση της σημαντικότητάς τους σε ευρωπαϊκό, εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο (βλ. Πίνακας) ήταν:

  • η ετερογένεια των επιμέρους περιοχών ως έκφραση της ποικιλότητας των διαφορετικών τύπων οικοτόπων βλάστησης,
  • η ένταξη των τύπων οικοτόπων και των φυτικών ειδών σε κατάσταση προτεραιότητας σύμφωνα με τα Παραρτήματα Ι και ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ αντίστοιχα,
  • η ένταξη των φυτικών ειδών σε Διεθνείς καταλόγους επικινδυνότητας και προστασίας,
  • η ύπαρξη ενδημικών φυτών και της Ελλάδας της Πελοποννήσου, του όρους Κυλλήνη (Ζήρεια) και της οικολογίας των επιμέρους οικοτόπων βλάστησης,
  • η ποικιλότητα κάθε οικολογικά αξιόλογης υπο-περιοχής σε επίπεδο ενδημικών φυτικών taxa εκφρασμένη ως πλούτο ενδημικών ειδών οποιασδήποτε κλίμακας.
  • η ύπαρξη σημαντικών, απειλούμενων ειδών πανίδας και σε συνδυασμό με τους τύπους οικοτόπων προτιμητέων ενδιαιτημάτων και χώρων φωλεοποίησης και αναπαραγωγής
  • Οι υφιστάμενες πιέσεις και οι δυνητικές απειλές

3. Κρίσιμη είναι η υδατική και υδρολογική σημασία του ορεινού όγκου για την κάλυψη των συνεχώς αυξανομένων αναγκών σε νερό  ύδρευσης και άρδευσης κυρίως της παραλιακής ζώνης, αλλά και των ορεινών κοινοτήτων.

Συγκεκριμένα μετά από πολλές αντιπαραθέσεις το πολυπόθητο νερό της σημαντικότερης πηγής της περιοχής της Στυμφαλίας (παλαιό όνομα Δρίζα) τρέχει από το φθινόπωρο του 2009 στις βρύσες των κατοίκων της πρωτεύουσας του Νομού στην Κόρινθο. Από το νερό αυτό της ιδίας πηγής και της ευρύτερης της υδρολογικής λεκάνης της Στυμφαλίας εκτός από την περιοχή της Βόχας και του Κιάτου  έχει νομικά δικαιώματα χρήσης νερού (μικρό ποσοστό) και η περιοχή της Σκοτεινής (Ν. Αργολίδας). Τις πηγές στη Στυμφαλία και στο Κεφαλάρι τροφοδοτούν με κύρια σύνδεση  η πόλγη της «Σκαφιδιάς» και πόλγη «Μεγαγιάνη» που βρίσκονται στο οροπέδιο της Ζήρειας στις προτεινόμενες ως περιοχές προστασίας στην ΕΠΜ. (Γεώργιος Ζερβογιάννης “Οριστική Υδρογεωλογική μελέτη απαρύθμισης πηγών Στυμφαλίας” Υπ. Γεωργίας Αθήνα 1991). Επομένως το νερό που πίνει η Κόρινθος και τα επόμενα χρόνια και η παραλιακή ζώνη ξεκινά την πορεία του, υδρομαστεύεται, από τις κορυφές της Ζήρειας. Εξίσου  υδρολογικά σημαντικός είναι ο όγκος της Κυλλήνης, γιατί σε αυτόν πηγάζει ο Όλβιος ποταμός που απορρέει στο οροπέδιο του Φενεού. Τα επόμενα χρόνια κάποια στιγμή λόγω των μεγάλων αναγκών που θα προκύψουν από τις δημογραφικές μεταβολές που εξελίσσονται ραγδαία, σίγουρα θα τεθεί θέμα τα νερά αυτά να στραφούν προς την Στυμφαλία και από εκεί στην παραλιακή Ζώνη της Κορινθίας.

4. Η οικοδόμηση στην εν λόγω περιοχή θα υποβαθμίσει ανεπανόρθωτα το προσφερόμενο φυσικό τουριστικό και οικονομικό αγαθό της ορεινής Κορινθίας. Οι προτεινόμενες περιοχές προστασίας στην ΕΠΜ ευρίσκονται σε υψόμετρα άνω των 1400 μ. και ως σήμερα χαρακτηρίζονται ως δασικές παρά τις απόπειρες ιδιωτών να τις αποχαρακτηρίσουν.

  • Το ευκολότερα προσβάσιμο και επισκέψιμο τμήμα της Κυλλήνης και επομένως προστατευτέο και ως τουριστικό αγαθό, είναι αυτό που η Ε.Π.Μ. χαρακτήρισε ως ΠΠΦ και ΖΔΦΤ.  Αν και φαινομενικά ξερό, άγονο και αναμφίβολα υπερβοσκημένο, προσφέρει το συγκριτικό πλεονέκτημα ότι σε γενικές γραμμές διατηρεί τη μορφή του ανέγγιχτη στο χρόνο από επεμβάσεις όπως η οικοδόμηση και η αλλαγή χρήσεων γης.
  • Θα λειτουργήσει προς όφελος ενός επιχειρηματία ή δημοτικής επιχείρησης υποβαθμίζοντας για τους πολλούς το προσφερόμενο τουριστικό αγαθό.
  • Δεν θα καλύψει ουσιαστικές ανάγκες διανυκτέρευσης επισκεπτών. Η Κυλλήνη προσφέρει το μεγαλύτερο αριθμό καταφυγίων ελληνικού βουνού (3) και μάλιστα σε σχέση με την έκτασή του. Σε σχέση με άλλα ελληνικά βουνά προσφέρει το συγκριτικό πλεονέκτημα ότι σε απόσταση από μισή μέχρι μία ώρα προσφέρονται χίλιες κλίνες για όλα τα βαλάντια, υπερκαλύπτοντας τις ανάγκες των επισκεπτών.
  • Εξαιτίας της βελτίωσης της προσβασιμότητας των κατοίκων του λεκανοπεδίου της Αττικής (οδικό δίκτυο, προαστιακός) ο πληθυσμός της Κορινθίας αυξάνεται διαρκώς και η Κυλλήνη έχει καταστεί η ευκολότερα προσβάσιμη και εγγύτερη ορεινή απόδραση για τους Αθηναίους. Η αναμενόμενη πίεση της τουριστικής ανάπτυξης θα πρέπει να συμβαδίσει με τη διαφύλαξη της φυσικότητας του ορεινού τοπίου μέσω της προστασίας των προτεινόμενων από την Ε.Π.Μ. περιοχών από οποιουδήποτε είδους οικοδομικές εγκαταστάσεις. Διαφορετικά η τουριστική του ελκυστικότητα θα απαξιωθεί.